مينو مومني
زنگ تلفن و آن سوي خط صداي آشنايي به گوش مي رسد. خيال مي كنم اين بار هم «او» مي خواهد از تيتر بعضي از روزنامه ها گلايه كند اما در كمال تعجب اين تلفن نه براي گلايه بلكه دعوتي بود جهت بازديد از دفتري كه او و همكارانش اداره مي كردند.
با قرار قبلي به سوي آدرس اعلام شده حركت و در بين راه ماه هاي گذشته را با خود مرور مي كنم. نيمه بهمن ماه سال گذشته در پي يافتن يك سوژه اينترنتي بودم كه دوستي مرا با يك سايت همسريابي اينترنتي آشنا كرد. هر چند آن زمان سايت هاي همسريابي روي اينترنت به وفور مشاهده مي شدند اما هيچ كدام خصوصيات منحصر به فرد سايت مذكور را نداشت چرا كه گرداننده اين سايت يك روحاني تحصيل كرده و استاد دانشگاه بود كه بدون چشمداشت مالي و تنها براي مشاوره دادن به جوانان اقدام به راه اندازي اين سايت كرده بود و در اين ميان بودند سايت هاي همسريابي كه تنها براي يك مشاوره كوچك مبالغ هنگفتي را از متقاضيان دريافت مي كردند.
به هر حال صحبت صميمانه در منزل و در جمع خانوادگي استاد جعفر اردبيلي صاحب سايت همسريابي به آدرس www.ardabili.com باعث نوشتن گزارشي تحت عنوان «عروس رفته اي ميل چك كنه» در صفحات اينترنتي روزنامه دنياي اقتصاد شد. اما ماجراي اصلي از فرداي چاپ شدن گزارش آغاز شد. سايت معروف و به گفته دوستان حرفه اي «بي بي سي» در يك اقدام غيرحرفه اي با انتخاب گزينشي گزارش و پررنگ كردن چهره مديريت سايت كه يك فرد روحاني محسوب مي شد و بدون نام بردن از نويسنده، گزارش را در سايت خود قرار داد و همين اقدام سبب شد كه به يكباره اكثر روزنامه ها علاقه مند به پردازش اين سوژه شوند و رفته رفته در اين ميان نه اثري از نام نويسنده به چشم مي خورد نه ذكر منبع و حتي گاهي به عنوان يك گزارش اختصاصي از آن نام برده مي شد و در اين ميان تو مانده بودي كه هجوم بي وقفه تماس هاي خوانندگان را چگونه پاسخ دهي. گاهي بعضي از خوانندگان براي بهتر نتيجه گرفتن ملاقات حضوري را بر تلفني ترجيح مي دادند و از سوي ديگر گلايه هاي پي در پي مديريت سايت براي سوء استفاده از بعضي قسمت هاي گزارش و به كار بردن آن در بعضي از جرايد كه فروششان از تيترهاي جنجالي و واهي شكل مي گيرد وضع را هر لحظه نسبت به روز قبل دشوارتر مي نمود تا آنجا كه از نوشتن چنين گزارشي بارها خود را سرزنش كردي و اينك بعد از آرام شدن آن طوفان سهمگين به نام ازدواج هاي اينترنتي باز راهي مقصدي هستم كه شايد طوفان ديگري را برپا كند.

اولين دغدغه
پلاك پيش رويت را با آدرس در دست خود تطبيق مي دهي. با شماره همراه اردبيلي تماس مي گيري و او در پاسخ سؤالت مي گويد: «آدرس را درست آمده اي از پله ها بالا بياييد»، داخل مي شوم فضاي بزرگ مغازه با چند صندلي و يك ميز كه رويش با گلدان گل و جعبه شيريني تزيين شده به چشم مي خورد. چند دختر و پسر جوان مشغول نوشتن روي كاغذي هستند و تعدادي در حال صحبت كردن با تلفن همراه و در اين ميان تعدادي خانم و آقاي مسن نيز به چشم مي خورند كه با دقت بسيار هر تازه واردي را برانداز مي كنند و. . .
در زير نگاه هاي سنگين و پرسشگرشان از پله ها بالا مي روم. انتهاي پله در فضاي نسبتاً كوچك چند نفر با كامپيوتري سخت مشغول به كار هستند. مي پرسم با آقاي اردبيلي كار دارم اما گويا اين سوال طي روز از سوي افراد بسياري پرسيده مي شود چرا كه يكي از آن چند نفر با بي حوصلگي مي پرسد بفرماييد چه كار داريد و من متوجه مي شوم تا اشتباهي صورت نگرفته هر چه سريعتر علت مراجعه خودم را به دوستان متذكر شوم.
«مطمئن هستم دوست ندارد اسمي از او ببرم اما من خيلي علاقه دارم از اين مرد بزرگ و كار خداپسندانه او ياد كنم، اين مغازه و ساختمان بالاي او متعلق به حاج عزيز ملكي صاحب صنايع برودتي ملكي است كه به صورت رايگان در اختيار ما قرار گرفته است. »
اين گفته هاي اردبيلي صاحب سايت همسريابي اينترنتي است كه با روي گشاده و در اوج كار به گرمي از من استقبال مي كند. اتاقي كه او در آن مشغول به كار است بي نهايت شلوغ و پر رفت و آمد است و من مكان فعلي مصاحبه را با خانه آرام اردبيلي مقايسه مي كنم.
او اين حجم كار را به كنايه به گردن من مي اندازد و مي گويد: «اين آشي است كه با نوشتن آن گزارش برايم بار گذاشته اي. » من نيز از شلوغي و ازدحام آن مكان حق را به او مي دهم اما از ترس عواقب آن سعي مي كنم اين حق را به زبان نياورم و مي پرسم خودتان اين كار را (مشاوره در امر ازدواج) دوست داشتيد من فقط شما و كارتان را معرفي كردم و او باز با همان لبخند مي گويد: «حجم كار چندين برابر شده، اوايل من تنها درگير اين مسئله بودم، سر فرصت فرم هاي ارسالي را مطالعه مي كردم اما در حال حاضر با كمك تعدادي از دوستان باز احساس مي كنم نمي توانم پاسخگوي تمامي درخواست ها باشم. »
اردبيلي به عنوان استاد دانشگاه اولين دغدغه بعد از تدريس را مسئله مشاوره جوانان در امر ازدواج مي داند، او كار خود را با تاسيس انجمن پيوند دانشجويي در دانشگاه آغاز و با راه اندازي سايت اينترنتي كه توسط همياري تعدادي از دانشجويان شكل گرفته بود به كار خود به نوعي توسعه بخشيد. اين مدرس دانشگاه در سايت خود ابتدا به معرفي خود پرداخته و علت آن را چنين بيان مي كند: «دوست دارم در اولين قدم، هر مراجعه كننده با من آشنا شود تا در صورت كسب اعتماد بتواند در مورد خصوصي ترين مسائل زندگيش با من مشورت داشته باشد. »
نحوه عمل در اين سايت بسيار ساده و تنها با پر كردن فرمي صورت مي گيرد، فرمي كه در آن مشخصات فردي متقاضي و همچنين يكسري سوالات خاص در مورد گزينش همسر آينده وجود دارد. هر فرد با پر كردن اين فرم و ارسال آن به نوعي در ليست انتظار قرار مي گيرد. تا اين جاي كار مي توان گفت تنها پر كردن فرم از نوع اينترنتي و غيرحضوري است، چرا كه بعد از آن تمامي مراحل به صورت حضوري انجام مي گيرد.
تا قبل از اينكه گزارشي از نحوه عملكرد سايت نوشته و در روزنامه ها انتشار پيدا كند اين استاد دانشگاه تا پاسي از شب بيدار مي ماند و فرم هاي ارسالي را كه از سرتاسر ايران و حتي خارج از آن برايش ارسال مي شد شخصا مطالعه مي كرد و بنا بر معيارهاي موجود در فرم، زمان حضوري مشاوره و مكاني را جهت اين مشاوره به متقاضي اعلام مي كرد.
اردبيلي مي گويد: گاهي اوقات مشاوره ها به چندين جلسه كشيده مي شد حتي اگر دو طرف ماجرا به هم علاقه مند نيز باشند و شرايطشان از هر جهت با يكديگر همسو باشد، اما باز هم من در اين كار وسواس دارم و تا زماني كه صد در صد از موقعيت ازدواج مطمئن نباشم اجازه اين وصلت را نمي دهم.
s هنوز اتاق استاد اردبيلي پرجنب وجوش است كه دختر و پسر جواني با دسته گلي زيبا وارد مي شوند. ورودشان لبخندي عميق را در چهره اردبيلي ترسيم مي كند من قبل از آنكه اين زوج جوان توسط او معرفي شوند از اين لبخند درمي يابم كه اين دو يكي از آن ده ها زوجي هستند كه به مدد و تلاش او و دوستانش يك زندگي مشترك را آغاز كرده اند.
از فعاليت فعلي اردبيلي در اين مكاني كه قبلا متعلق به صنايع برودتي ملكي بوده است سوال مي كنم و قرار مي شود جمع كوچكي كه در اتاق حاضر هستند هر كدام اطلاعاتي را در اختيارم قرار دهند. اين جمع كوچك هيچ كدام حاضر نيستند نامي از آنها برده شود، آنان همگي جواناني هستند كه يا خود زماني دانشجوي اردبيلي بوده اند يا دانشجوي دانشگاه ديگر كه توسط دوستي به نوعي با فعاليت اين مركز آشنا شده اند.
يكي از جوانان حاضر در اتاق با اشاره اردبيلي به گوشه اي كشيده مي شود و لحظه اي بعد با سيني چاي وارد مي شود. او مهندس است و گويا براي كار شخصي به ديدار اردبيلي آمده است اما به گفته حاضران در اتاق، اردبيلي از همه كار مي كشد چون او اعتقاد دارد اين يك كار جمعي است و همه بايد در آن شريك باشند.

رمز سؤالات كليدي
مراحل مشاوره و همسريابي در حال حاضر در اين مركز داراي سلسله مراتبي به اين شرح است: وقتي فرم موجود در سايت توسط متقاضي تكميل و به آدرس مقصد ارسال شد، اين فرم ها در كمترين زمان جمع آوري و در ۱۸ رده سني و تحصيلي تقسيم و تنظيم مي شوند.
اين رده ها شامل اين موارد است: ۲۰ ساله (ديپلم، زير ديپلم)، ۲۱ تا ۲۶ (ديپلم، زير ديپلم، ليسانس، فوق ليسانس، دكترا)، ۲۸ تا ۳۵ (ديپلم، زير ديپلم و. . . ) ۳۶ تا ۴۰ (ديپلم، زير ديپلم، ليسانس و. . . ) ۴۰ سال به بالا كه باز شامل مراحل تحصيلي همچون ديپلم، زير ديپلم، ليسانس، فوق ليسانس، و دكترا است.
بعد از پر كردن فرم شماره يك، استخراج و تنظيم آن به گروه سني و تحصيلي با فرد مورد نظر تماس گرفته مي شود كه راس ساعت مشخص حضوري به مركز مراجعه كرده و فرم شماره دو را پر كند. اين فرم شامل سوالات بسيار خصوصي و تا حدودي كليدي محسوب مي شود.
به گفته اردبيلي از آنجا كه اين سوالات از اهميت بالايي برخوردار است ترجيح مي دهيم به جاي گذاشتن آن روي سايت، فرد به طور حضوري آن را تكميل كند.
سربرگ فرم شماره دو شامل نام و نام خانوادگي، جنس، سن، تحصيلات و همراهان (پدر، مادر، خواهر، برادر، دوست، هيچكدام) است كه اين فرم خود ۲۱ سوال را در بر مي گيرد كه از جمله اين سوالات مي توان به اين موارد اشاره داشت: همسر خوب از نظر شما كيست، بارزترين صفات فردي كه همسر شما بايد دارا باشد چيست، چه هديه مادي را به عنوان هديه روز تولد و سالگرد ازدواج خود مي پسنديد، نظم و ترتيب و سروقت بودن تا چه حدي مدنظر شما بوده و به آن متعهديد، دورانديشي و آينده نگري در زندگي مشترك را در چه مسائلي مي دانيد و. . .
همچنين در فرم شماره دو بخشي وجود دارد كه در آن متقاضي مي بايست براي عبارتي هم چون غيرت، حيا، اصالت خانوادگي، فداكاري، محرم و نامحرم جملاتي را در حد درك خود بنويسد.
در مرحله بعد يعني بعد از پر شدن فرم شماره ۱ و ۲ هر متقاضي مي تواند از بين پوشه اي كه در دسترس او قرار مي گيرد ۵ گزينه را انتخاب كند. لازم به فكر است اين پوشه شامل ليست افرادي است كه تا حدودي با معيارهاي فرد متقاضي همخواني دارد.
همچنين مديريت اين مركز براي جلوگيري از هرگونه سوء استفاده ليست هاي موجود در پوشه را با حذف اطلاعاتي همچون شماره تماس، پست الكترونيكي، حذف كامل آدرس در اختيار متقاضي قرار مي دهد. بعد از آنكه ۵ گزينه توسط فرد انتخاب شد فرم شماره ۱ و ۲ و پنج گزينه انتخابي يكجا توسط اردبيلي مطالعه مي شود و سپس قرار مشاوره كه زمان آن در حدود ۴۵ دقيقه است گذاشته مي شود.
به گفته اردبيلي او ساعت ها روي گزينه هاي انتخابي مطالعه انجام مي دهد تا از ميان آنها تنها بتواند يك نفر را نسبت به ۴ مورد ديگر برتر اعلام كرده كه اين يك نفر بايد با دقت، حوصله و وسواسي خاص تحت مشاوره قرار گيرد تا در صورت مناسب بودن اين انتخاب به ازدواج بينجامد.
اردبيلي مي گويد: من بيش از آنكه به مسئله ازدواج اعتقاد داشته باشم به مشاوره قبل و بعد از ازدواج ايمان دارم. ما نبايد دنبال زياد كردن آمار ازدواج باشيم بلكه بايد پيگير يك ازدواج صحيح و انتخابي مناسب باشيم.
اين مدرس دانشگاه مي گويد: متاسفانه در حال حاضر بحث مشاوره در جامعه ما هنوز براي بسياري از افراد ناشناخته است همه به دنبال سرگيري ازدواج جوانان هستند يعني نگاهشان به ازدواج يك نگاه عميق و دورانديشانه نيست.
به اعتقاد وي بسياري از جوانان در انتخاب همسر به علت نبود يك مشاوره صحيح دچار سردرگمي مي شوند و براي رسيدن به مقصد گاهي اوقات به بيراهه مي روند كه بحث مشاوره مي تواند گرد و غبار راه را بزدايد و باعث شود جوانان ساده تر و با اطمينان بيشتر به سوي مقصد گام بردارند.
اردبيلي در پاسخ به اين سوال كه ساعات كار اين مركز چگونه است مي گويد: در حال حاضر دوشنبه بعدازظهر و پنج شنبه صبح تا ظهر به مراجعه كنندگان پاسخ مي دهيم در همين ساعات مشاوره نيز انجام مي گيرد.
وي در ادامه مي گويد: با افزايش حجم كار دوستان زيادي نيز با من همكاري مي كنند هر چند در اين ميان متخصصان و مشاوران نام آوري هستند كه اعلام آمادگي كرده اند اما در حال حاضر به علت مشخص نبودن دقيق كار ما هنوز در مرحله آزمون و خطا هستيم بنابراين صحيح نيست انرژي و توان نيروهاي متخصص را بي جهت هدر بدهيم.
اردبيلي يكي از مشكلات پيش روي مركز را كمبود مالي مي داند، هر چند كه اشاره مي كند در همين مدت زمان كوتاه، كساني بودند كه بدون اينكه تقاضايي داشته باشند مبلغي را به مركز هديه كرده اند اما من از آنها خواستم به جاي پول براي تكميل مركز وسايل مورد نياز را خريداري كنند.
او در پاسخ به اين سوال كه چرا مشاوره هاي خود را مانند ديگر مراكز از حالت رايگان خارج نمي كنيد مي گويد: بايد اين فرهنگ در جامعه ما جا بيفتد كه هر كس در مقابل خدماتي كه به او مي شود مبلغي را نيز بپردازند اما من به علت همين نبود فرهنگ نمي خواهم متقاضيان با پرداخت مبلغي از من طلبكار باشند كه مثلا در كمترين زمان براي فرزند آنها همسري مناسب پيدا كنم چرا كه اين كار باعث مي شود هدف اصلي در اين ميان گم شود.
افرادي كه به مركز مشاوره اردبيلي مراجعه مي كنند هر طيف و طبقه اي را شامل مي شوند. مي توان در بين آنها زنان و مردان محجبه و گاه زنان و مرداني را مشاهده كرد كه زياد در پوشش خود سختگير نيستند.
اردبيلي اعتقاد دارد اين افراد با اطمينان او را براي مشاوره انتخاب كرده اند و بنابر آماري كه توسط او و همكارانش تهيه شده حدود ۹۲ درصد كساني كه به سايت وي براي تكميل فرم مراجعه كرده اند مدركي بالاي ليسانس دارند و اين افراد در حدود ۹۴درصد در جامعه بنا بر كار و موقعيت خود شناخته شده هستند.
همچنين اين مدرس دانشگاه مي گويد: ما براي انجام ازدواج جوانان هيچ عجله اي نداريم اما در همين مدت زمان كوتاه نزديك به ۴۰۰ تقاضا را رسيدگي كرده ايم و خوشبختانه ۳۰۰ مورد از اين تقاضاها در شرف ازدواج است.

استقبالي نه چندان غيرمنتظره
چهارماه قبل، بعد از مصاحبه با اردبيلي زماني منزل وي را ترك مي كردم كه در كامپيوتر شخصي او فرم هاي متعددي از متقاضيان ازدواج آماده رسيدگي بود، امروز اما زماني كه قصد خروج از مركز مشاوره ازدواج را داشتم علاوه بر افزايش كامپيوترها يك مغازه بزرگ با تعدادي اتاق در اختيار او قرار دارد و. . .
به هر حال با شرايطي كه جامعه ايراني در زمينه ازدواج دارد چنين استقبال و رشدي خيلي هم غيرمنتظره نيست و شايد چنين مراكزي مي بايست توسط خود حكومت ايجاد و حمايت شود هر چند اردبيلي با اين موضوع چندان موافق نيست.
• براي اطلاعات بيشتر تنها به سايت www.ardabili.com مراجعه نماييد.